Autorki programu „ Ja to wiem” zakładają, że treści dotyczące zagrożeń wynikających z wczesnej inicjacji tytoniowej, alkoholowej, narkotykowej przekazywane są młodzieży w trakcie lekcji wychowawczych, podczas realizacji treści zawartych w ścieżce prozdrowotnej oraz w trakcie wszelkich działań podejmowanych przez szkołę w ramach realizacji założeń szkolnego programu profilaktyki i szkolnego programu wychowawczego . Treści te przekazywane są młodzieży zarówno przez specjalistów do spraw uzależnień zapraszanych do szkoły w ramach realizacji programów poświęconych konkretnym uzależnieniom np. : „ Noe”, „ Być albo brać”, „ Korekta”, „ Arion”, jak przez nauczycieli, wychowawców i pedagoga szkolnego w trakcie spotkań z młodzieżą i spotkań z rodzicami.
W roku szkolnym 2002/2003 autorki programu były zaangażowane w wewnętrzne mierzenie jakości pracy szkoły w zakresie bezpieczeństwa. Wyniki ankiet przeprowadzonych wśród młodzieży zainspirowały do stworzenia niniejszego programu, którego głównym celem jest weryfikacja wiedzy uczniów na temat szkodliwości używek i niebezpieczeństwa uzależnienia.
Program „ Ja to wiem” przeznaczony jest dla uczniów Zespołu Szkół Zawodowych nr 11 „ Energetyk” w Sosnowcu. Zgodny jest z założeniami Programu Profilaktycznego i Programu Wychowawczego Szkoły.
Program
„ Ja to wiem” został opracowany przez:
- mgr Katarzynę Drożdżak- mgr Dorotę Kołacz. Program został zrealizowany przez autorki w Zespole Szkół Zawodowych nr 11 „ Energetyk” w Sosnowcu w roku szk. 2003/04.
WSTĘPAutorki programu „ Ja to wiem” zakładają, że treści dotyczące zagrożeń wynikających z wczesnej inicjacji tytoniowej, alkoholowej, narkotykowej przekazywane są młodzieży w trakcie lekcji wychowawczych, podczas realizacji treści zawartych w ścieżce prozdrowotnej oraz w trakcie wszelkich działań podejmowanych przez szkołę w ramach realizacji założeń szkolnego programu profilaktyki i szkolnego programu wychowawczego . Treści te przekazywane są młodzieży zarówno przez specjalistów do spraw uzależnień zapraszanych do szkoły w ramach realizacji programów poświęconych konkretnym uzależnieniom np. : „ Noe”, „ Być albo brać”, „ Korekta”, „ Arion”, jak przez nauczycieli, wychowawców i pedagoga szkolnego w trakcie spotkań z młodzieżą i spotkań z rodzicami.
W roku szkolnym 2002/2003 autorki programu były zaangażowane w wewnętrzne mierzenie jakości pracy szkoły w zakresie bezpieczeństwa. Wyniki ankiet przeprowadzonych wśród młodzieży zainspirowały do stworzenia niniejszego programu, którego głównym celem jest weryfikacja wiedzy uczniów na temat szkodliwości używek i niebezpieczeństwa uzależnienia.
Program „ Ja to wiem” przeznaczony jest dla uczniów Zespołu Szkół Zawodowych
nr 11 „ Energetyk” w Sosnowcu. Zgodny jest z założeniami Programu Profilaktycznego i Programu Wychowawczego Szkoły.
CELE PROGRAMU „ JA TO WIEM”:
- uwewnętrznienie wiedzy na temat zagrożenia uzależnieniem
- aktywizacja uczniów do weryfikacji swojej wiedzy
- wzbudzanie wiary we własne siły i budowanie pozytywnego wizerunku własnej osoby
- uświadomienie alternatywnych sposobów radzenia sobie z problemami sprzyjającymi sięganiu po używki
- promowanie zdrowego trybu życia
- rozwijanie umiejętności odmawiania
- rozwijanie umiejętności dzielenia się swoją wiedzą z rówieśnikami
- umożliwienie twórczego wyrażania swoich poglądów i postaw
SPODZIEWANE EFEKTY:
- uczeń posiada wiedzę na temat wpływu tytoniu, alkoholu i narkotyków na organizm ludzki
- uczeń pogłębia informacje na temat własnego zdrowia
- uczeń ma świadomość na czym polega uzależnienie
- uczeń kształtuje własną postawę wobec używek
- uczeń rozumie społeczny aspekt nikotynizmu, alkoholizmu i narkomanii
- uczeń kształtuje umiejętność głoszenia swoich poglądów oraz umiejętność dzielenia się swoją wiedzą
- uczeń skutecznie opiera się naciskom środowiska w sprawie sięgania po używki
- uczeń rozwija umiejętność pracy w grupie
- uczeń realizuje się twórczo
EWALUACJA:
- analiza odpowiedzi na pytania konkursowe
- ankieta ewaluacyjna dotycząca programu
REGULAMIN KONKURSOWY „ JA TO WIEM”
- Konkurs organizują Katarzyna Drożdżak – pedagog szkolny
Dorota Kołacz - nauczyciel
- Konkurs przebiega w trzech konkurencjach : - „ Ja to wiem o... narkotykach”
- „ Ja to wiem o... alkoholu”
- „ Ja to wiem o... papierosie”
- Uczestnikami konkursu są uczniowie Zespołu Szkół Zawodowych nr 11 „ Energetyk”
- Terminy : I konkurencja – X.2003
II konkurencja - XII 2003
III konkurencja – V 2004
- Rozstrzygnięcie konkurencji odbędzie się w pierwszym tygodniu po ich realizacji.
- Wręczenie nagród w trakcie Dnia Sportu.
- Forma i termin składania prac plastycznych w zależności od konkurencji.
- Informacje o terminach poszczególnych konkurencji będą wywieszane na tablicy ogłoszeń i dostępne na stronie internetowej pedagoga szkolnego.
Zestaw zdań konkursowych „ Ja to wiem o....narkotykach”Zaznacz właściwą odpowiedź wpisując krzyżyk we właściwą kratkę:
Treść zdania |
prawda |
fałsz |
|
- Jednorazowe , okazjonalne zażycie narkotyku nie może spowodować stanu trwałego uzależnienia.
|
|
|
|
- Jeśli ktoś często zażywa środki odurzające będzie potrzebował ich coraz więcej aby czuć się normalnie .
|
|
|
|
- Gotowanie sprzętu używanego do iniekcji środków odurzających chroni przed zakażeniem wirusem HIV.
|
|
|
|
- Ze wzrostem tolerancji organizmu na narkotyk rozwija się zależność fizyczna i głód narkotyczny.
|
|
|
|
- Prawo zezwala na sprzedaż narkotyków.
|
|
|
|
- O zażywaniu leków uspokajających możesz decydować bez wiedzy osób dorosłych.
|
|
|
|
- Haszysz i marihuana mogą być dodawane do produktów żywnościowych ( galaretki, cukierki, ciastka)
|
|
|
|
- Stany podniecenia nerwowego i majaczenia występują wielokrotnie nawet w kilka miesięcy po zażyciu ostatniej dawki LSD
|
|
|
|
- Korzystanie z narkotyków pomaga w rozwiązywaniu kłopotów osobistych.
|
|
|
|
10. Istnieją nieszkodliwe narkotyki |
|
|
|
11. Od wysiłków rodziny narkomana zależy czy przestanie on brać. |
|
|
|
- Używanie narkotyków pomaga w uzyskaniu sukcesów życiowych.
|
|
|
|
- Istnieją narkotyki, które wywołują zmiany chromosomalne w komórkach rozrodczych.
|
|
|
|
- Wyprostowana postawa ciała , patrzenie prosto w oczy oraz mówienie w sposób zdecydowany pomaga w odmawianiu osobie namawiającej cię do użycia środka odurzającego.
|
|
|
|
|
|
Druga część – plastyczna, polega na wykonaniu przez każdą klasę wspólnego plakatu o treści antynarkotykowej.
Zestaw zdań konkursowych „ Ja to wiem o....alkoholu”Zaznacz właściwą odpowiedź wpisując krzyżyk we właściwą kratkę:
Treść zdania |
prawda |
fałsz |
|
- Osoby z mocną głową mogą bezpiecznie pić więcej alkoholu od innych.
|
|
|
|
- Jeśli ktoś często zażywa środki odurzające będzie potrzebował ich coraz więcej aby czuć się normalnie .
|
|
|
|
- Z piciem alkoholu warto poczekać do pełnoletności.
|
|
|
|
- Alkohol w piwie i winie jest inny i mniej groźny niż alkohol w wódce.
|
|
|
|
- Prawo zezwala na sprzedaż piwa i wina od 16 roku życia.
|
|
|
|
- O zażywaniu leków uspokajających możesz decydować bez wiedzy osób dorosłych.
|
|
|
|
- Wypicie alkoholu przed jazdą przeszkadza w prowadzeniu pojazdu.
|
|
|
|
- Istota uzależnienia polega na tym, że człowiek traci zdolność do kontroli swojego picia.
|
|
|
|
- Picie alkoholu i korzystanie ze środków uzależniających pomaga w rozwiązywaniu kłopotów osobistych.
|
|
|
|
10. Picie piwa lub wina może prowadzić do uzależnienia. |
|
|
|
- Od wysiłków rodziny alkoholika zależy czy przestanie on pić.
|
|
|
|
- Picie alkoholu pomaga w uzyskaniu sukcesów życiowych.
|
|
|
|
- Istota uzależnienia od alkoholu polega na tym, że człowiek często pije.
|
|
|
|
- Wyprostowana postawa ciała , patrzenie prosto w oczy oraz mówienie w sposób zdecydowany pomaga w odmawianiu osobie namawiającej cię do spożycia alkoholu.
|
|
|
|
|
|
Druga część – plastyczna, polega na wykonaniu projektu znaczka pocztowego o wymowie antyalkoholowej - znaczek o wymiarach 10x15cm. umieszczony na formacie A-4.
Zestaw zdań konkursowych „ Ja to wiem o....papierosach”Zaznacz właściwą odpowiedź wpisując krzyżyk we właściwą kratkę:
Treść zdania |
prawda |
fałsz |
|
- Nagłe przerwanie nałogu palenia papierosów wywołuje szkodliwe następstwa dla zdrowia.
|
|
|
|
2. Osoby, które ukończyły 18 rok życia mogą palić papierosy w miejscu publicznym. |
|
|
|
3. U palaczy stwierdzono wzrost zachorowań na raka płuc, warg, języka oraz marskość wątroby. |
|
|
|
4 Nikotyna znalazła zastosowanie w medycynie. |
|
|
|
5. Jednorazowa dawka nikotyny powyżej 0,02 grama jest toksyczna a dawka większa od 0,05 grama jest śmiertelna dla człowieka. |
|
|
|
6. Nikotyna z dymu zasadowego ( fajka i cygara) jest znacznie bardziej szkodliwa niż z dymu kwaśnego ( papierosy). |
|
|
|
- Statystyczny Polak wypala w ciągu roku około 3 kg suchego tytoniu.
|
|
|
|
8. Do organizmu człowieka nikotyna dostaje się poprzez układ oddechowy, pokarmowy i przez skórę. |
|
|
|
9. Dzieci palaczy częściej mają wady wrodzone i częściej umierają – nagła śmierć noworodków. |
|
|
|
10. Palenie bierne źle wpływa na zdrowie. |
|
|
|
11. Palenie papierosów odchudza. |
|
|
|
- Palenie papierosów pozwala na rozwiązywanie trudności życiowych.
|
|
|
|
- Dym tytoniowy zawiera cyklon B – gaz, używany w komorach gazowych do eksterminacji ludzi podczas II wojny światowej.
|
|
|
|
14. Wyprostowana postawa ciała , patrzenie prosto w oczy oraz mówienie w sposób zdecydowany pomaga w odmawianiu osobie namawiającej cię do spożycia alkoholu. |
|
|
|
|
|
Druga część – plastyczna, polega na wykonaniu postera na antyreklamę papierosów. Ocenie podlega strona graficzna pracy oraz treść umieszczonego na niej hasła.
Wzór ankiety ewaluacyjnej dla uczestnika programu „ Ja to wiem”
- Czy uczestniczenie w programie przyczyniło się do ugruntowania Twojej wiedzy na temat zagrożenia uzależnieniami?
- Jak określiłbyś (abyś) swój poziom wiedzy na temat uzależnień:
- uważam, że wiem bardzo dużo
- wiem dużo, ale nie jest to wystarczająca wiedza
- uważam, że wiem niewiele
- w zasadzie nie wiem nic
- Czy udział w programie ułatwił Ci podjęcie decyzji o zerwaniu z nałogiem?
- Czy udział w programie umożliwił Ci dzielenie się swoją wiedzą na temat używek z rówieśnikami?
- Czy chętnie uczestniczyłeś w proponowanych Ci zajęciach?
- Która z metod pracy podobała Ci się najbardziej?
- wypełnianie zestawu zdań konkursowych dotyczących uzależnień
- wykonanie wspólnie z kolegami plakatu o treści antynarkotykowej
- wykonanie projektu znaczka pocztowego o treści antyalkoholowej
- wykonanie postera o treści antynikotynowej
- ułożenie hasła antyreklamowego
Wnioski pokonkursowe:
- program „ Ja to wiem” spełnił swoją rolę sprawdzającą stan wiedzy młodzieży na temat używek
- program odegrał rolę kształcącą zarówno w części teoretycznej jak i plastycznej
- przyjęta forma programu spodobała się młodzieży
- część plastyczna pozwoliła na rozwijanie wrażliwości oraz dała możliwość wykazania się twórczymi pomysłami plastycznymi w szkole o profilu technicznym
- weryfikacja wiedzy w części teoretycznej pozwala na modyfikowanie treści nauczania ścieżki prozdrowotnej i ekologicznej realizowanych w szkole przez wszystkich nauczycieli
- zaangażowanie nauczycieli pozwoliło na objęcie programem całej społeczności uczniowskiej
- autorki programu czują głęboką satysfakcję z osiągniętych wyników programu
- planujemy kontynuację pracy programem „ Ja to wiem.”
Uroczyste podsumowanie wszystkich konkurencji programu „ Ja to wiem” oraz rozdanie nagród odbyło się podczas szkolnego Dnia Sportu.
Nagrody zostały pozyskane staraniem autorek programu od Powiatowej Stacji Sanitarno – Epidemiologicznej w Sosnowcu. Długopisy, znaczki, reklamówki, koszulki z emblematami propagującymi zdrowy styl życia stanowiły miły dodatek do zdobytych osiągnięć.
W roku szkolnym 2003/2004 mgr Katarzyna Drożdżak i mgr Dorota Kołacz opracowały i zrealizowały program „ Ja to wiem” w Zespole Szkół Zawodowych nr 11 „ Energetyk”w Sosnowcu . Pani Drożdżak i pani Kołacz, jako autorki programu, inicjowały i monitorowały przebieg wszystkich trzech konkurencji programu „ Ja to wiem” oraz dokonały ich podsumowania. Panie pozyskały nagrody od Powiatowej Stacji Sanitarno – Epidemiologicznej w Sosnowcu. Dokonały również ewaluacji programu.